Srpski kalendar: Zašto na kuli tvrđave piše 6938?
Za mnoge koji su sigurni da trenutno živimo u dvadesetom veku, postavlja se pitanje zašto na kuli Smederevske tvrđave piše da je sazidana 6938. godine. Isto tako, zašto postoje zapisi da se Kosovska bitka odigrala 6897. godine? Odgovor na ova pitanja leži u srpskom kalendaru koji su Srbi koristili tokom vekova.
Kalendar koji su Srbi koristili, najstariji je kalendar u istoriji. Prema njemu, godine su se brojale od Velikog potopa, odnosno „postanka sveta 1. septembra 5508. godine pre rođenja Isusa”. To znači da po tom kalendaru ovo nije 2024. godina, već 7532. godina.
Ovaj kalendar nije jedini koji odudara od današnjeg kalendara. Jevrejski kalendar broji 5784. godinu, Kineski 4721, Islamski 1442, a Lunarni kalendar (koji koriste u Mijanmaru) 1386. Mnogi narodi su koristili različite kalendare tokom svoje istorije.
Srbi su ovaj kalendar koristili još od osnivanja države, a zvanično su ga prihvatili od vremena Svetog Save kada je postao zvanični kalendar Srpske pravoslavne crkve. Dokumenti, nadgrobni spomenici, povelje, svi su vremenski određeni prema ovom kalendaru.
Najstariji sačuvani dokumenti koji pokazuju upotrebu ovog kalendara su Studenički tipik iz 1195. godine i Karejski tipik Svetog Save iz 1199. godine. Na kuli tvrđave u Smederevu može se pročitati da je grad sazidan 6938. godine.
Nakon ovog perioda, Srbi su prihvatili julijanski kalendar, a kasnije i gregorijanski. Ipak, napuštanjem „starog” kalendara u Srbiji je otvoreno pitanje koje i danas izaziva rasprave.
Srpski kalendar, sa svojim specifičnostima i godinama koje odudaraju od današnjeg kalendara, predstavlja deo istorije i tradicije srpskog naroda. Iako danas koristimo julijanski i gregorijanski kalendar, ostaci srpskog kalendara i dalje se mogu videti na spomenicima i zapisima širom zemlje.
Rasprave o srpskom kalendaru povremeno se pokreću u srpskoj javnosti, podsećajući na bogatu istoriju i tradiciju koju ova zemlja nosi sa sobom. Svaka godina i svaki datum, bilo da se odnosi na prošlost ili budućnost, nosi sa sobom deo srpskog kalendaru i sećanja na vekove koje su Srbi proživeli koristeći svoj jedinstveni kalendarski sistem.
