Mađarska je najavila da će započeti proceduru povlačenja iz Međunarodnog krivičnog suda (MKS) u Hagu, a ovu informaciju je potvrdio Gergelj Guljaš, šef kabineta premijera Viktora Orbana. Prema njegovim rečima, vlada će pokrenuti potrebne korake u četvrtak, poštujući ustavne i međunarodne pravne okvire. Ova odluka dolazi u svetlu sve većih napetosti između Mađarske i međunarodnih institucija, posebno u kontekstu aktuelne politike i stava premijera Orbana prema međunarodnim pravima.
MKS, kao međunarodna pravosudna institucija, ima zadatak da goni pojedince za ratne zločine, zločine protiv čovečnosti, genocid i slične prestupe. Međutim, suočava se sa brojnim izazovima u sprovođenju svojih naloga. Odluka Mađarske da se povuče iz ovog suda označava još jedan trenutak koji ukazuje na ambivalentan odnos Mađarske prema međunarodnom pravnom okviru.
U danima koji su prethodili ovoj vesti, mađarski premijer je bio u medijima zbog svog stava prema izraelskom premijeru Benjaminu Netanjahuu, koji se nalazi pod međunarodnom poternicom zbog optužbi za zločine protiv čovečnosti u Pojasu Gaze. Ovaj slučaj dodatno naglašava Orbanovu blisku saradnju sa Netanjahuom, za kojeg je izneo brojne pohvale, dok je nalog za hapšenje nazvao „nečuveno drskim“ i „ciničnim“.
Mađarska je članica MKS-a, što znači da je obavezna da postupa u skladu sa nalogom suda i da među svojim granicama privede osumnjičene koji su pod optužbom. Međutim, prema rečima analitičara, Mađarska se čini kao država koja koristi ovu situaciju kako bi se distancirala od međunarodnog pravnog sistema, tvrdeći da su takvi nalozi politički motivisani i da su u suprotnosti sa čvrstom državnom politikom koju vodi Orban.
Orbanova administracija godinama se suočava sa kritikama zbog povrede ljudskih prava, medijskih sloboda i vladavine prava. Ovaj potez da se povuku iz MKS-a može se posmatrati kao deo šire strategije jačanja nacionalnog suvereniteta i odbacivanja strane intervencije. U tom kontekstu, mađarska vlada se poziva na potrebu da zaštiti svoje nacionalne interese i čini to kroz oslanjanje na sopstveni pravni sistem.
Dok premijer Orban nastavlja sa svojim politickim manevrima, mnogi se pitaju kako će se povlačenje iz MKS-a odraziti na međunarodnu poziciju Mađarske. Ovaj potez može imati dugoročne posledice za predodžaj Mađarske na međunarodnoj sceni, posebno u svetlu trenutne situacije u Evropi i šireg globalnog konteksta.
Reakcije na saopštenje o povlačenju iz MKS-a su već počele da stižu. Aktivisti za ljudska prava i razni međunarodni posmatrači osudili su ovu odluku, ukazujući da to predstavlja napad na međunarodne norme koje štite ljudska prava i pravdu. Oni smatraju da je ovaj potez Mađarske još jedan dokaz da liderski tim u Budimpešti ne preže od preispitivanja međunarodnih obaveza kada su u pitanju političke stavove i savezništva.
S druge strane, poznavaoci politike govore o mogućem jačanju populističkih, nacionalističkih stavova unutar Mađarske. Orban je već dugo vremena politički vođa koji se poziva na ideje nacionalnog suvereniteta i otpornosti protiv spoljnog pritiska, a povlačenje iz MKS-a samo će poslužiti kao još jedan adut u njegovoj retorici.
U svakom slučaju, odluka Mađarske o povlačenju iz Međunarodnog krivičnog suda otvara mnoge pitanja o budućim odnosima države s međunarodnim pravnim sistemom, kao i o njenom mestu među članicama Evropske unije. S obzirom na trenutne političke tenzije, Mađarska bi mogla postati još istaknutija figura u međunarodnim diskusijama o pravdi i ljudskim pravima.
