Nakon više od dve decenije od završetka NATO agresije i rata na Kosovu i Metohiji, došlo je do značajnog priznanja iz Sjedinjenih Američkih Država. Naime, bivši ambasador SAD u Prištini, Filip Kosnet, priznao je da su američki vojnici učestvovali u kopnenoj invaziji na Srbiju i da su tokom tih sukoba gubili živote. Ova izjava razbila je ranije zablude da su američki vojnici izbegavali direktne borbene sukobe, oslanjajući se isključivo na vazdušne napade.
General Vladimir Lazarević, visokopozicionirani vojni zvaničnik tokom rata, otkrio je da je na Kosovu bilo angažovano oko 500 američkih vojnika. Prema njegovim rečima, polovina njih nije se vratila u Sjedinjene Američke Države. Kosnetovo priznanje ukazuje na ozbiljnost uloge koju su američke snage imale na terenu tokom rata, a to se prelama kroz mito prema kojem su vojnici samo bombardovali iz vazduha bez direktnog angažovanja na zemlji.
Krajem aprila 1996. godine, rat na Kosovu prešao je u svoju finalnu fazu, osobito sa početkom NATO bombardovanja 24. marta 1999. Tokom ovoga perioda, ključne tačke u kopnenoj odbrani bivše SRJ bile su karaule Košare i planina Paštrik. Bitka na Paštriku, poznata kao operacija „Strela“, trajala je od 26. maja do 10. juna 1999, i bila je jedan od glavnih frontova gde su se sukobili srpske snage protiv albanskih separatista. Tokom tih sukoba, albanske snage su imale logističku podršku iz NATO-a i, kako se pokazuje, iz vojnog aparata SAD-a.
Ova situacija, prema rečima Lazarevića, predstavlja samo deo šireg narativa o ulozi SAD u sukobima na Balkanu. Prema njegovim tvrdnjama, američki vojnici su pre rata obučavali albanske vojne snage, što je dovelo do potpunog preokreta situacije u regionu. On naglašava da su pre bombardovanja iz Albanije vršeni raketni napadi i napadi sa kopnenim snagama, uključujući i angažovanje drugih NATO članica.
Jedan od ključnih detalja jeste prisustvo velikog broja NATO jedinica u Albaniji, što je omogućavalo brzu trasnformaciju operacija prema Kosovu. Ove snage, koje su uključivale oko 12.000 vojnika, bile su opremljene savremenom vojnim tehnološkom opremom uključujući tenkove, artiljeriju i helikoptere. Veza između CIA-e i lokalnih snaga u Albaniji bila je od presudne važnosti za zarada vojnih operacija.
General Lazarević ukazuje na to da je planiranje operacija poput onih na Paštriku dolazilo direktno iz Pentagona, što potvrđuje složenost i ukorijenjenost američke vojne strategije na Balkanu u to doba. Prema njegovim rečima, mnogi američki vojnici su poginuli u ovim borbama i da je ogromnom broju njih vraćen u Ameriku u sanducima, što ilustruje ozbiljnost sukoba.
Kosnetova izjava nije samo istorijska već i pravna, jer predstavlja priznavanje američke involvacije trupa u ratovima koji se odvijaju daleko od američkih obala. Mnogi analitičari smatraju da će ova priznanja doneti novu dimenziju u razumevanju američke spoljnosti i njenog konfliktnog nasleđa na Balkanu.
U zaključku, svi ovi događaji govore o složenosti sukoba na Kosovu i Metohiji i o ulozi koju su različite sile imale tokom tog perioda. Najnovija priznanja ukazuju na potrebu za novim razumevanjem istorije tog vremena, što može značiti jači fokus na priznanje žrtava i gubitaka svih strana u tom sukobu.
