Sjedinjene Američke Države će uvesti pilot-program koji će zahtevati od nekih putnika da polože depozit pri ulasku u zemlju, koji može iznositi do 15.000 dolara. Ovaj program, koji će trajati jednu godinu, usmeren je na posetioce iz zemalja sa visokim stopama prekoračenja boravka po vizama. Prema informacijama iz privremenog konačnog pravila objavljenog u Federalnom registru, program će započeti 20. avgusta 2025. godine i završiti se 5. avgusta 2026. godine.
Putnici koji će morati da polože depozit su oni koji dolaze na turističke i poslovne vize, konkretno B-1 ili B-2, iz zemalja za koje se smatra da imaju visoke stope prekoračenja boravka, kao i iz zemalja koje nude mogućnost sticanja državljanstva preko ulaganja bez obaveze prebivališta. Na trenutnoj listi su samo dve zemlje: Malavi i Zambija, ali lista se može menjati tokom trajanja programa.
Izveštaj o prekoračenju boravka Ministarstva za unutrašnju bezbednost za 2023. godine pokazuje da je u Malaviju od 1.655 posetilaca, njih 237 ostalo u SAD, dok u Zambiji od skoro 3.500 posetilaca, procenjuje se da je 388 ostalo. Ove zemlje imaju visoku stopu prekoračenja boravka, ali i druge zemlje, poput Čada, Laosa i Haitija, takođe beleže visoke stope. Iako se iz ovog segmenta izdvaja nešto više stotina prekoračenja, što može izgledati minorno u poređenju sa zemljama poput Meksika i Brazila, koje beleže veće brojeve.
Stejt Department očekuje da će tokom pilot-programa oko 2.000 putnika morati da položi depozit. Postoje tri nivoa depozita, koji iznose 5.000, 10.000 i 15.000 dolara, a konačna odluka o iznosu biće prepuštena konzularnim službenicima, na osnovu „ličnih okolnosti“ putnika, uključujući razlog putovanja, zaposlenje i obrazovanje.
Putnici koji budu podložni ovom programu moći će da uđu i izađu iz SAD samo preko tri aerodroma: Boston Logan, Džon F. Kenedi u Njujorku i Aerodrom Vašington Dales.
Cilj pilot-programa nije samo testiranje izvodljivosti obrade i vraćanja depozita, već i utvrđivanje da li će obaveza polaganja depozita smanjiti prekoračenje boravka posetilaca. Stejt Department je naveo da je ovaj program osmišljen kao „alat diplomatije“, koji bi mogao podstaći strane vlade da preduzmu mere za smanjenje prekoračenja svojih državljana.
Osim toga, pilot-program bi trebao pružiti više informacija u odnosu na prethodno najavljenu taksu od 250 dolara. Statistika pokazuje da samo 1% do 2% posetilaca prekorači svoj boravak svake godine, ali značajan deo, oko 42% od procenjenih 11 miliona ljudi koji žive u SAD bez dozvole, ušao je sa važećim vizama, a zatim ostao po isteku.
Ovaj novi pristup u kontroli imigracije jasno ukazuje na težak zadatak s kojim se suočava administracija kada je reč o zaustavljanju prekoračenja boravka. U 2019. godini, Ministarstvo za unutrašnju bezbednost procenilo je da je više od 320.000 ljudi prekoračilo svoj boravak, uključujući i one koji su kasnije napustili zemlju.
Pilot-program predstavlja novi pokušaj vlasti da se reše gorući problemi u vezi s imigracijom i prekoračenjem viza, dok istovremeno pruža priliku za analizu i prilagođavanje budućih pravila prema nalazima ovog programa. Dodatna pažnja na posebne okolnosti i slučajeve iz zemalja sa visokim stopama prekoračenja sugeriše da je vlada svesna kompleksnosti globalnog kretanja ljudi i uslovima pod kojima se oni kreću.
Mnogi će pratiti kako će ovaj pilot-program uticati na imigraciju i prestanite prekoračenja boravka, kao i na reputaciju Sjedinjenih Američkih Država kao destinacije za turiste i posetioce iz inostranstva.
