Dugotrajno gladovanje može ozbiljno ugroziti zdravlje, a postoje različite fiziološke faze koje telo prolazi tokom štrajka glađu. U Srbiji trenutno učestvuju četiri osobe u štrajku glađu, što je izazvalo zabrinutost strušnjaka i javnosti.
Nema univerzalnog vremenskog okvira o tome koliko osoba može izdržati bez hrane, a to zavisi od mnogih faktora, uključujući pola, starost, telesnu težinu i opšte zdravstveno stanje. Telo u prvim danima koristi glukozu kao izvor energije, ali čim se rezerve glukoze iscrpe, prelazi na masno tkivo. Kada se masne rezerve potroše, telo počinje da razgrađuje proteine iz mišića, što može dovesti do ozbiljnih zdravstvenih komplikacija.
Tokom prvih 1-2 dana, organizam se prilagođava na situaciju sa unosom hrane. Telo koristi hormone kao što je glikogen za održavanje nivoa glukoze. Ako gladovanje traje 3-5 dana, dolazi do metaboličkog prelaza, kada telo počinje sagorevati masnoće i proizvodi ketone kao alternativni izvor energije. U ovom periodu, klinički simptomi uključuju umor i slabost.
U narednim fazama, ako gladovanje traje od 6-14 dana, simptomi se pogoršavaju. Telo prelazi na razgradnju proteina iz mišića kako bi osiguralo neophodne nutrijente za vitalne funkcije. Rad srca oslabljava, a krvni pritisak opada. Ispod 30 dana, organizam ulazi u terminalnu fazu, gde vitalni organi počinju da otkazuju.
Profesor Miljko Ristić naglašava da štrajk glađu dovodi do ozbiljnih posledica po kardiovaskularni sistem i upućuje na to da može dovesti do smrtnog ishoda. U individualnim slučajevima, trenutak kada osoba kolabira može varirati, zavisno od opšteg zdravstvenog stanja.
Faktori poput pola, starosti, početne telesne težine i unosa vode igraju važnu ulogu u tome koliko će osoba moći da izdrži bez hrane. Žene obično mogu preživeti duže od muškaraca, a mršave osobe su sklonije bržem gubitku težine. Zdravije osobe će verovatno izdržati duže od onih sa hroničnim zdravstvenim problemima.
Osobe koje se odluče na štrajk glađu suočavaju se sa mnogim komplikacijama. Međutim, posledice su različite, a broj pogođenih telesnih sistema raste sa gubitkom težine. Neke od najčešćih komplikacija uključuju gubitak koštane mase, slabost mišića, stalni osećaj hladnoće i smanjen imunitet. Osim toga, mogu se javiti problemi sa koncentracijom i spavanje, kao i zdravstveni problemi sa organima kao što su srce i bubrezi.
Život ljudi koji se odluče na ovaj ekstremni oblik protesta može postati ozbiljno ugrožen. Očekuje se da će savremeni aktivisti i građani apsolutno izbegavati podržavanje ovakvih vidova protesta koji ugrožavaju ljudski život. Apeluje se da se nađu druga sredstva za izražavanje nezadovoljstva koja su manje rizična za zdravlje pojedinca.
U ovoj situaciji interdisciplinarni pristup je od presudne važnosti, uključujući medicinsku, sociološku, i političku dimenziju. Obrazovanje i podizanje svesti o potencijalnim posledicama štrajkova glađu može pomoći u sprečavanju ovog vida protestovanja u budućnosti. Na kraju, zdravlje i život pojedinca treba da budu prioritet u svim oblicima društvenog delovanja.
