Gligorije Vozarović iz Ležimira se smatra prvim srpskim knjigovezom, kao i prvim samostalnim izdavačem i knjižarom u Beogradu. Njegovo najpoznatije delo je povez Sretenjskog ustava, koji je ukoričio 1827. godine po nalogu Miloša Obrenovića. Ova izrada se smatra pravim remek-delom, a original Sretenjskog ustava i dalje se čuva u Beogradu. Vozarović je svoju karijeru započeo nakon studiranja knjigovezačkog zanata kod majstora Jakoba Hermana u Beču, što mu je omogućilo da se vrati u Beograd i osnuje prvu knjižaru u Srbiji.
Osim povezivanja Sretenjskog ustava, Vozarović je značajno doprineo obrazovanju naroda. Njegova knjižara je 1832. godine postala mesto osnivanja Narodne biblioteke Srbije, koja je tada nosila naziv „Biblioteka varoši beogradske“. Njegova povezanost sa intelektualnom elitom onog vremena, uključujući Vuka Karadžića, Petra Petrovića Njegoša i Dositeja Obradovića, doprinosila je njegovoj reputaciji kao važnog figure u opismenjavanju srpskog naroda.
Danas se njegovo ime nosi po nagradi koju dodeljuje Biblioteka grada Beograda za najbolje izdavače, knjigovezece i knjižare. Uroš Vozarević, jedan od njegovih potomaka, ističe ponos koji oseća zbog njegovog nasleđa, kao i obavezu da porodično prezime ne bude povezano s negativnim konotacijama. Porodica Vozarović, koja se u Ležimiru danas preziva Vozarević, ima bogatu istoriju koja seže sve do vremena kada su njeni preci došli u Srbiju iz Zenice, bežeći od Turaka.
Vozarović je bio više od običnog knjigoveze; njegova misija obuhvatala je i obnovu kulturnih vrednosti. Njegovi preci su, kako se priča, doprineli obnavljanju hrama u Ležimiru, dajući svoj doprinos zajednici. Ova tradicija dobrote i zajedništva nastavlja se kroz njegove potomke, a njegov duh se oseća i danas.
U savremenom društvu, Vozarovićev doprinos i dalje inspirira mnoge. Danas se u njegovu čast dodeljuje nagrada „Gligorije Vozarović“, koja se smatra visokom počasti za one koji doprinosi književnosti i kulturi. Njegova dela i ideje žive kroz rad savremenih izdavača i knjižara, koji se trude da nastave njegovu plemenitu misiju.
Vozarović je simbol intelektualnog i kulturnog napretka svog vremena. Kroz svoju strast prema knjigama i obrazovanju, postao je ključna figura u oblikovanju srpskog identiteta i kulture. Njegovi napori su doprineli stvaranju temelja za moderne knjižarske i bibliotečke prakse u Srbiji, a njegov uticaj oseća se i danas.
Gligorije Vozarović je ostavio neizbrisiv trag u srpskoj kulturi, a njegovo ime je sinonim za napredak i opismenjavanje. Njegov doprinos nije zaboravljen, jer se sećanje na njega prenosi s generacije na generaciju. Od važnosti je da se njegova dela i zasluge adekvatno obeleže i da se nastavi njegov put kako bi se obezbedilo da književnost i obrazovanje ostanu u srcu srpskog društva.
Na kraju, možemo zaključiti da je Gligorije Vozarović bio vizionar koji je prepoznao značaj obrazovanja i kulture u razvoju društva. Njegova posvećenost književnosti i obrazovanju inspiriše novije generacije, podsećajući nas na to koliko je važno negovati i podržavati književni svet. Ova priča o njegovom životu i delu ne bi trebala da završi, već treba da se prenosi dalje, osvetljavajući put prema boljem i obrazovanijem društvu.
