Mario Vargas Ljosa, peruski pisac i dobitnik Nobelove nagrade za književnost, preminuo je u Limi u 90. godini, što je potvrdila njegova porodica. Njegov sin, Alvaro Vargas Ljosa, obavestio je javnost putem društvene mreže X da je njegov otac preminuo u nedelju, okružen voljenima i u miru. Vest o njegovom odlasku duboko je potresla kulturološke i književne krugove, s obzirom na to da je Vargas Ljosa jedan od najuticajnijih pisaca latinskoameričke književnosti.
Mario Vargas Ljosa, rođen 28. marta 1936. godine, ostavio je za sobom bogatu književnu ostavštinu koja uključuje romane, pripovetke, drame i eseje. Njegov prvi roman, „Vreme heroja“, objavljen je 1963. godine, a nakon njega usledila su mnogobrojna dela koja su obeležila njegovu karijeru. Među njegovim najpoznatijim delima nalaze se „Teta Julija i scenarista“, „Smrt u Andima“ i „Rat za kraj sveta“. Njegove književne teme često su se bavile problemima identiteta, politike, i društvenih nepravdi, a neki od njegovih radova prepoznaju se kao klasični prikazi latinskoameričkog života i borbe.
Vargas Ljosa bio je poznat i po svom angažmanu u politici. U početku je bio sklon socijalističkim idejama, ali je vremenom napustio te stavove i prešao na konzervativne političke pozicije. Godine 1990., kandidovao se za predsednika Perua, s namerom da spasi svoju zemlju od ekonomskog haosa i marksističke pobune koja je bila na delu. Njegov protivkandidat bio je Alberto Fuhimori, tada nepoznati agronom i profesor univerziteta, koji je na kraju pobedio u drugom krugu izbora. Fuhimori je kasnije bio osuđen i zatvoren zbog kršenja ljudskih prava i korupcije, što je dodatno obeležilo političku scenu Perua.
Nakon gubitka na izborima, Vargas Ljosa se preselio u Španiju, ali je ostao uticajan u Latinskoj Americi, posebno kroz svoje javne kritike levičarskih lidera. Njegova oštra kritika i analize političkih dešavanja u regionu, uključujući tadašnjeg predsednika Venecuele Hugo Čavesa, učinile su ga jednim od vodećih glasova u polemikama o društvenim i političkim pitanjima Latinske Amerike.
Osim političke angažovanosti, Vargas Ljosa se bavio i kritikovanjem književnosti, medija, i društvenih fenomena. Njegov doprinos književnosti 20. veka odlikovao se dubokom analizom ljudskog stanja. Kroz svoja dela, uspeo je da prenese složene poruke o ljudskoj prirodi, društvenim pravima i borbi za slobodu.
Kao dobitnik Nobelove nagrade za književnost 2010. godine, Vargas Ljosa je došao u sredinu koja ga je nagradila zbog njegovog izvanrednog doprinosa literaturi. Ova nagrada je dodatno osnažila njegovu reputaciju kao jednog od najvažnijih savremenih pisaca te generacije. Njegova dela su prevedena na mnoge jezike, što je dodatno omogućilo širenje njegovih misli i ideja van granica Latinske Amerike.
Mario Vargas Ljosa će biti zapamćen ne samo kao pisac čija su dela obeležila decenije, već i kao politički angažovani intelektualac koji je nesebično kritikovao nepravedne sisteme. Njegov život i rad nastaviće da inspirišu buduće generacije pisaca i mislilaca, a njegovo nasleđe ostaje duboko ukorenjeno u složenim i često teškim društvenim kontekstima njegovog rodnog kontinenta. Njegova smrt označava kraj jedne ere, ali njegov duh i dalje će živeti kroz njegova dela, koja će i dalje izazivati misli i promišljanja o ljudskoj sudbini, slobodi i pravdi.
