U Rimu, gdje se prelijevaju mahinacije, misterije i tajni rituali, izbor pape dugo je bio tema inspiracije za filmske stvaraoce širom sveta. Papa Franjo je posebno doprineo toj inspiraciji, a produžena freska o njegovom pontifikatu rezultirala je brojnim filmskim ostvarenjima, kao što su „Konklava“ i „Dvojica papa“.
Film „Konklava“ Edvarda Bergera, koji je osvojio Oskara za adaptirani scenario, istakao je se na poslednjoj dodeli nagrada. Ova priča, koja se vrti oko kardinala, koga tumači Rejf Fajns, dobila je pohvale zbog verodostojnosti prikazanih dešavanja između rezidencije Santa Marta i Sikstinske kapele. Film je zaradio 115 miliona dolara širom sveta, a uskoro će se naći i na malim ekranima, sa premijerom 5. maja na kanalu Sky Cinema Uno i na platformi Now.
Uspon Horhea Marija Bergolja na papinski tron u martu 2013. godine označio je novo poglavlje u kinematografskoj interpretaciji papinstva. Njegova slika, manje uzvišena i više savremena, razbila je stereotipe o papama i pružila inspiraciju mnogim filmskim radovima koji istražuju teme duhovnosti, morala i krize autoriteta.
Jedan od najistaknutijih filmova koji je označio ovaj trend jeste „Dvojica papa“, u režiji Fernanda Meireleša. Ovaj biografski film prikazuje susret između Benedikta XVI i Bergolja pred Benediktov glavni povlačenje, uz sjajne uloge Entonija Hopkinsa i Džonatana Prajsa. Njihovi razgovori u Castel Gandolfu bave se pitanjima vere, greha i mogućnosti promene, a film završava scenama sporta koje dodatno humanizuju njihove likove.
„Dvojica papa“ otvara se konklavom iz 2005. godine, u kojoj je izabran nemački kardinal, dok je argentinski ostao ispod crte. Sa tri nominacije za Oskara, Meirelešov film uspeo je da vrati Vatikan u centar globalne filmske naracije, koja se na sličan način bavila papstvom u ranijim ostvarenjima, kao što su „Kum“ (1990) i „Anđeli i demoni“ (2009).
Film papu Franju prikazuje i kroz dokumentarne žanrove. Godine 2018. Vim Venders je predstavio „Papa Franjo – čovek od reči“, dokumentarac koji pokazuje papu kao moralnog vođu koji se bori protiv siromaštva, zaštite životne sredine i socijalne pravde. Godinu dana kasnije, „Franja“ Jevgenija Afinejevskog takođe se bavi papinim izjavama o pravima migranata i LGBTQ+ populacije.
Filmu „Na putu“ Đanfranka Rozija, koji je prikazan na Venecijanskom filmskom festivalu 2022. godine, takođe se posvećuje pažnja papinim putovanjima u inostranstvu, koristeći arhivske snimke kako bi stvorio dijalog između savremenih događaja i novije istorije.
Biografski film „Zovi me Franja“ iz 2015. godine, prikazuje Bergoljovu mladost tokom godina argentinske diktature, dok se „Habemus Papam“ Nanija Moretija, iz 2011. godine, bavi idejom ranjivosti i ljudskosti u papstvu, kroz lik koji beži iz Vatikana.
Pored ovih naslova, serija „Mladi papa“ Paola Sorentina sa Džudom Loom u glavnoj ulozi donosi potpuno drugačiji, izmišljeni narativ, koji u baroknom stilu istražuje teme moći i veru.
Na svim ovim delima vidi se kako je Papa Franjo inspirirao ne samo igrače, već i autore dokumenata koji žele da istraže njegov uticaj na savremeno društvo i pitanje religije. Ova bogata filmografija omogućava gledateljima uvid u kompleksnost i ljudskost jednog od najznačajnijih figura našeg vremena, pružajući raznovrsne perspektive i refleksije o veri, ljudskom dostojanstvu i mogućnostima promene. Kinematografija će nesumnjivo nastaviti da istražuje ovu temu, dok se papinstvo suočava sa izazovima modernog sveta.
