Istraživači sa kineske svemirske stanice Tijengung otkrili su novu vrstu bakterije, nazvanu Niallia tiangongensis, koja do sada nije bila poznata na Zemlji. Ova bakterija poseda jedinstvene osobine koje joj omogućavaju da uspešno funkcioniše u ekstremnim uslovima stotinama kilometara iznad Zemljine površine. Tim istraživača iz Grupe za biotehnologiju svemira „Šendžou“ i Pekinškog instituta za sistemsko inženjerstvo svemirskih letelica smatra da bi proučavanje ove vrste moglo biti ključno za očuvanje zdravlja astronauta i održavanje funkcionalnosti svemirskih letelica tokom dugih misija.
Uzorci ove bakterije prikupljeni su u maju 2023. godine iz jedne od kabina stanice kao deo programa koji se bavi mikrobiomom stambenih prostora u svemiru. U poređenju sa mikrobiomom Međunarodne svemirske stanice, istraživanja su pokazala značajne razlike u strukturi i funkciji bakterija prisutnih na Tijengungu. Niallia tiangongensis najbliža je poznatoj vrsti Niallia circulans, koja se prvobitno smatrala potencijalno patogenom pre nego što je premeštena u novi rod zbog svojih karakteristika.
Jedna od ključnih sposobnosti N. tiangongensis je njena otpornost na ekstremne uslove, koja se manifestuje stvaranjem spora. Ove spore služe kao čuvanje biohemijskih komponenti koje omogućavaju preživljavanje u neprijateljskim okruženjima. Iako nije jasno da li je ova bakterija evoluirala na stanici ili je dospela u formi spora, analiza njenog genetskog materijala otkrila je da ona može razgraditi želatin, koristeći ga kao izvor azota i ugljenika. Ova sposobnost omogućava formiranje zaštitnog biofilma, što je ključno kada su uslovi nepovoljni.
Međutim, N. tiangongensis je izgubila sposobnost da koristi neke druge izvore energije koje njeni rođaci na Zemlji koriste bez problema. Ovo dodatno naglašava raznolikost bakterija iz roda Niallia i njihovu sposobnost brze adaptacije na svemirske uslove. Važno je napomenuti da slična istraživanja u sterilnim prostorijama NASA-e su pokazala prisustvo desetina sojeva bakterija, uključujući 26 dosad nepoznatih vrsta, što ukazuje na široku mikrobiološku raznovrsnost u svemiru.
Nedavna studija je otkrila da ove nove bakterije imaju gene za popravku DNK i otpornost na toksične supstance, što ih čini izuzetno otpornim i sposobnim da prežive čak i u uslovima koji se smatraju sterilnim. Upoznati se sa ovim „neprijateljima“ u svemiru ključno je za njihovo razumevanje. Ako se ne može sprečiti njihovo pojavljivanje, važno je predvideti njihovo ponašanje u svemiru.
Još uvek nije utvrđeno da li Niallia tiangongensis predstavlja zdravstveni rizik za astronaute na Tijengungu. Međutim, s obzirom na blisku srodnost sa N. circulans, koja može izazvati sepsu kod imunokompromitovanih pojedinaca, rizik od moguće štete ne može se isključiti. S obzirom na to da nas očekuju misije ka Mesecu i dubljem svemiru, razumevanje kako različite bakterije podnose život daleko od Zemlje postaje sve važnije.
Ovo istraživanje je objavljeno u časopisu International Journal of Systematic and Evolutionary Microbiology i predstavlja značajan napredak u razumevanju mikroorganizama u svemiru. Kako se istraživanja nastavljaju, biće važno pratiti i druge vrste bakterija koje se mogu razviti u takvim ekstremnim uslovima, kako bismo bolje zaštitili astronautske misije i osigurali zdravlje onih koji osvajaju prostranstva van naše planete.
