110 godina od misterioznog slučaja krađe lobanje kneza Aleksandra Karađorđevića
U decembru ove godine navršava se 110 godina od misterioznog slučaja u vezi sa krađom lobanje kneza Aleksandra Karađorđevića, koji je zapalio strasti i podelio javnost u Srbiji i Austrougarskoj tokom dve nedelje u decembru 1911. godine po starom kalendaru.
Nakon aneksione krize 1908. godine i Carinskog rata (tzv. „Svinjskog rata“) 1906-1911. godine, odnosi između Srbije i Austrougarske bili su veoma napeti. Tela kneza Aleksandra Karađorđevića i knjeginje Perside trebalo je preneti u Topolu, ali je vest o otvorenom grobu u Beču uzburkala javnost – lobanja kneza Aleksandra nestala je iz groba na Marksovom groblju u Beču!
Štampa u Srbiji odmah je ovaj čin okarakterisala kao „bečko varvarstvo“, dok je Austrougarska krivicu tražila među Srbima, čime je započeo lavinu spekulacija i optužbi.
Početak misterije
Vest o krađi lobanje kneza Aleksandra Karađorđevića pojavila se 14. decembra 1911. godine, kada je baštovanski radnik Severa na groblju otkrio zločin. Grob je pregledao nadzornik Anton i Severa, koji su primetili pomerenu ploču i odmah obavestili policiju. Šef policije Gorup preuzeo je slučaj i ubrzo je potvrđeno da je reč o grobu kneza Aleksandra.
Pronalazak lobanje
Nakon nekoliko dana istrage, lobanja kneza Aleksandra pronađena je 19. decembra 1911. godine na istom groblju zavijena u hartiju i skrivena u žbunu. Lobanja je verovatno bačena preko zida, budući da prethodni pretraga nije otkrila ništa. Nakon utvrđivanja identiteta lobanje, tela kneza i knjeginje pripremljena su za transport u Srbiju, ali misterija o počiniocima ostala je nerasvetljena.
Sumnje i optužbe
Tokom istrage, mnoge sumnje i optužbe su sevale sa svih strana. List Pijemont naveo je izvore koji su krivicu svalili na „praznovernog patriotskog“ pojedinca, dok su novine Tiroler Ancajger optužile dva činovnika ministarstva spoljnih poslova u Beogradu kao izaslanike „Crne ruke“, što se kasnije pokazalo kao netačno.
Prenos tela u Srbiju
Kraljevi roditelji na kraju su preneti u Srbiju i sahranjeni u Topoli 28. decembra 1911. godine. Tog dana, kralj Petar I Karađorđević, zajedno sa svojom pratnjom i članovima vlade, stigao je u Topolu gde su ih dočekale brojne deputacije i svet. Posle parastosa mitropolita Dimitrija, posmrtne ostatke prenete su u novu crkvu na Oplencu, kraljevu zadužbinu.
Zaključak
Do danas, misterija o krađi lobanje kneza Aleksandra Karađorđevića ostaje nerasvetljena, a mnoge sumnje i optužbe ostale su bez odgovora. Pompezan prenos tela u Srbiju i sahranjivanje na Oplencu označili su završetak ovog tragičnog događaja, koji će zauvek ostati upamćen kao jedan od najmisterioznijih slučajeva u istoriji Balkana.
