Kroz jedinstvenu izložbu koja se održava u Galeriji Narodnog muzeja Valjevo, publika ima priliku da zaviri u život na Solunskom frontu tokom Prvog svetskog rata. Fotografije Dragoljuba Pavlovića, ratnog slikara i fotografa, pružaju ne samo prikaz borbi i vojne opreme, već i svakodnevnog života vojnika. Pavlović je svojim objektivom zabeležio kako su vojnici živeli, hranili se i međusobno se družili. Osim svojih kolega slikara, kao što su Dragomir Glišić, Vasa Eškićević i Jovan Novičić, Pavlović je snimao i predele po kojima se vojska kretala, uključujući i legendarni Kajmakčalan. Njegove fotografije obuhvataju etnografske odlike tog podneblja, kao i dobrovoljce i sanitet.
Osim ratnih scena, Pavlović je zabeležio i lične trenutke, poput svadbe na kojoj je bio kum, kao i svečani slavski ručak koji je vojska prisustvovala kod prestolonaslednika Aleksandra. Izložbu je posebno izdvojila Dragana Lazarević Ilić, muzejska savetnica i istoričarka, koja se osvrnula na značaj Pavlovićevog rada.
Pavlović je bio prvi ratni slikar, a na poziv generala Živojina Mišića, snimao je odbranu Beograda tokom bombardovanja 1914. godine. Tokom rata, pratio je sva ključna zbivanja i bio deo štaba Dunavske divizije. Njegova zaostavština obuhvata oko 80 fotografija veličine vizitkarte, a značajan deo materijala darovao je arhitekta Rista Anđelopolić, koji je takođe rođak Pavlovića.
U okviru izložbe, fotografije su uvećane zahvaljujući Milanu Markoviću, a muzej takođe poseduje Dnevnik Dragoljuba Pavlovića, koji je on pažljivo vodio od 1895. do 1919. godine. Cilj izložbe je da istakne ulogu slikara, foto-reportera i amatera koji su tokom ratnih okolnosti omogućili stvaranje svjedočanstava o tim teškim vremenima.
Postavka izložbe nije se održala samo u Valjevu, već je putovala i u brojne muzej u Sloveniji, kao i u Kanadu, konkretno u Toronto, Vankuver i Kalgariju. U svim ovim gradovima, izložba je naišla na ogroman interes i pozitivne reakcije publike. Kako ističe direktorka Narodnog muzeja Valjevo, Jelena Nikolić Lekić, ratno fotografsko stvaralaštvo i prikaz solunskog ratišta predstavljaju ne samo dokumente tog vremena, već i most između prošlosti i sadašnjosti. Njihove slike govore o hrabrosti, patnji, ali i nadi i veri u bolju budućnost.
Dragoljub Pavlović, rođen 1875. godine u Beogradu u uglednoj svešteničkoj porodici, završio je ikonopisnu školu u Sergejevu kod Moskve, a potom i slikarsku akademiju u Minhenu. Tokom svoje karijere, bio je jedan od osnivača Udruženja likovnih umetnika Srbije, a do penzionisanja je radio kao nastavnik crtanja u Drugoj muškoj gimnaziji u Beogradu. Umro je 1955. godine, ostavljajući za sobom bogatu umetničku i dokumentarnu baštinu.
Izložba „Solunski front u objektivu ratnog slikara i fotografa Dragoljuba Lazarevića“ omogućava savremenima da saznaju više o životu vojnika tokom Prvog svetskog rata, kao i o umetnosti i dokumentaciji koja je nastajala u tim teškim vremenima. Radeći u skladu sa nekim od najbitnijih događaja u srpskoj istoriji, Pavlović je ostavio trajan pečat na način na koji percipiramo ratne okolnosti i život vojnika, čineći ovu postavku posebnom i značajnom za sve one koji žele da razumeju tu tešku epohu.
