Pravo na besplatnu pravnu pomoć funkcioniše u većini opština u Beogradu i obuhvata razne segmente pravnog savjetovanja. Prema informacijama koje su prikupile „Novosti“, najčešći razlozi za traženje besplatne pravne pomoći su problemi iz oblasti porodičnog prava, kao što su slučajevi porodičnog nasilja i starateljstvo.
U opštini Savski Venac, međutim, situacija se razlikuje jer su molbe uglavnom fokusirane na imovinsko-pravne odnose, posebno kada su u pitanju problemi sa korišćenjem nepokretnosti. Besplatna pravna pomoć se, u suštini, sastoji od pružanja pravnih saveta, zastupanja i odbrane, a mogu je koristiti građani koji ne mogu priuštiti advokata zbog svog imovinskog stanja.
Najveći broj zahteva za ovakvu pomoć dolazi iz opština Čukarica i Barajevo, gde mesečno u proseku stigne do 150 molbi. Opštine Palilula, Stari grad i Mladenovac beleže oko 100 zahteva manje, dok su opštine Lazarevac i Zvezdara na dnu ovog spektra sa samo dvadesetak zahteva mesečno. U opštini Voždovac broj zainteresovanih građana varira, delom zavisi od broja radnih dana u mesecu. Na godišnjem nivou, GO Vračar beleži skromnih 70 zahteva, što je znatno manje od većine drugih opština.
U ovoj opštini, među najčešćim slučajevima za pravnu pomoć su podnesci tužbi za izdržavanje, koji su ključni za dobijanje socijalne pomoći, kao i porodični sporovi koji uključuju poveravanje maloletne dece i nasilje u porodici. Prema rečima iz opštine, ovi slučajevi predstavljaju značajan deo statistike zahteva.
Pored korisnika novčane socijalne pomoći, pravo na besplatnu pravnu pomoć imaju i osobe na obaveznom psihijatrijskom lečenju, tražioci azila, žrtve trgovine ljudima i tortura, kao i osobe sa invaliditetom. Ovi segmenti stanovništva često se susreću sa dodatnim teškoćama prilikom pristupa pravdi.
Većina opština pruža pravnu pomoć svakodnevno, dok opštine Stari grad i Surčin organizuju rad sa strankama samo utorkom i četvrtkom. Opština Čukarica nudi usluge svih radnih dana osim petkom, a klijenti mogu dobiti pomoć na dve lokacije: u samoj opštini i u Uslužnom centru „Železnik“.
Vrijeme čekanja na pravnu pomoć varira prema složenosti slučaja. U većini opština, pomoć se obezbeđuje u roku od sedam dana, osim u slučajevima porodičnog nasilja, gde je rok skraćen na tri dana od prijema zahteva. Opština Zvezdara izdvaja se kao najefikasnija, jer saveti korisnicima pravne pomoći pružaju odmah, dok se rešenja o advokatima donose u rok od jednog do dva radna dana nakon dostavljanja potrebne dokumentacije.
Svaka opština unapređuje svoj pristup i odgovor na zahteve građana, s ciljem da se obezbedi pravna zaštita onima koji nemaju sredstava za to. Ovakva pravna pomoć predstavlja ključni element u pristupu pravdi za mnoge ranjive grupe, omogućavajući im da se bore za svoja prava i zaštite se od nasilja i nepravde.
U vremenu kada su problemi iz različitih pravnih oblasti sve prisutniji, ovakvi mehanizmi su neophodni za pružanje podrške građanima i postizanje pravednog društva. Besplatna pravna pomoć može biti stavljana na lakše ili složenije zadatke, ali je njena uloga u osnaživanju pojedinaca u borbi sa pravnim izazovima neprocenjiva.
